Afval van zonnepanelen nauwelijks probleem
Het afval van zonnepanelen zal geen groot probleem vormen, meent de International Solar Energy Society (ISES). Hoewel de inzet van zonnepanelen snel groeit en recycling nog terrein moet winnen, zijn de milieueffecten van afgedankte zonnepanelen beheersbaar.
Afval
De energietransitie is in volle gang en zonne-energie speelt hier een grote rol in. De prijs van zonnepanelen blijft dalen en ze worden steeds efficiënter. Daarom speelt zonne-energie een belangrijke rol bij de energietransitie. Dit effect wordt nog versterkt door de elektrificatie.
De productie van veel zonnepanelen, betekent op lange termijn veel afval. Toch blijkt dat volgens ISES mee te vallen. Dat komt als eerste doordat de hoeveelheid afval minder groot is dan je zou denken. Het gemiddeld elektriciteitsverbruik in een welvarend land bedraagt 7 tot 12 MWh per persoon per jaar. Dit zal verdubbelen om de elektrificatie van transport, verwarming en industrie mogelijk te maken. In sommige landen is extra elektriciteit nodig om de chemische industrie koolstofvrij te maken. Het grootste deel van deze elektriciteit zal van zonne-energie komen, ondersteund door wind- en waterkracht. Als we uitgaan van gemiddeld 20 MWh zonne-energie per persoon per jaar, heeft elke persoon 15 kW aan zonnepanelen nodig. De levensduur van de panelen is 20 tot 30 jaar. Dat komt neer op ongeveer 3 m2 zonnepanelenafval per persoon per jaar, met een massa van ongeveer 30 kg. Dit is niet veel als je bedenkt dat elke Nederlander jaarlijks 490 kilo afval produceert. Ook is de gemiddelde CO2-uitstoot op dit moment 13.000 kilo per persoon per jaar.
Recyclen
De meeste materialen in zonnepanelen kunnen worden teruggewonnen en gerecycled, waaronder het aluminium frame, elektrische kabels, glas, silicium en geleidende metalen zoals koper, aluminium en zilver. De rest van het paneel bestaat grotendeels uit glas, dat niet giftig is, en waarvan de grondstoffen onuitputtelijk zijn. Als zonnepanelen volledig op de vuilstort zouden worden gegooid, zouden ze de glasafvalstroom met tweederde doen toenemen, wat aanzienlijk is. Dankzij de hoge kwaliteit van het afgedankte zonneglas, kan het echter makkelijk opnieuw worden gebruikt, onder andere voor de productie van nieuwe zonnepanelen.
In ontwikkelingslanden wint het gebruik van zonnepanelen terrein. Hiervoor worden veel panelen gebruikt die in het westen zijn vervangen door efficiëntere, dubbelzijdige glaspanelen. Vrachtwagens die de nieuwe panelen afleveren, nemen de oude panelen terug, die vervolgens worden gesorteerd en verzonden voor een tweede leven elders. Naarmate de PV-industrie groeit, zullen er specialistische bedrijven komen die afgedankte zonnepanelen duurzaam recyclen. Aangezien de hoeveelheid te recyclen PV-materialen niet groot zal zijn, is er geen speciale recyclingtechnologie of logistiek vereist.
Milieuwinst door zonne-energie
Zonnepanelen die worden gerecycled hebben tijdens hun levensduur aanzienlijke hoeveelheden elektriciteit opgewekt en daarmee CO2-uitstoot voorkomen. Het gaat om 20 ton CO2-uitstoot per persoon. Het lijkt erop dat afval van zonnepanelen geen onoverkomelijk probleem zal zijn, maar dat zonne-energie wel een spectaculaire milieuwinst oplevert.
